31 Temmuz 2018 Salı

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAMESİ





Veraset ve intikal işlemleri nasıl yapılır?

Veraset tapu işlemleri vefat durumunda miras olarak kalan gayrimenkullerin mirasçılar arasında pay edilmesi ile yapılıyor. Veraset ilamında adı geçen mirasçılar hissedar olarak görünüyor ve bu kişiler adına tapu çıkarılabiliyor.

Veraset tapu işlemleri nasıl yapılır?

Miras yoluyla elde edilen emlak  (tarla, arsa, konut, dükkan) intikal işlemleri sırasında nasıl bir yol takip edilmelidir? Bir kişinin ölmesi durumunda, ölen kişiye ait taşınmaz (ev, tarla, arsa, dükkan) kanuni mirasçıları kimse ona geçer. Mirasçılar iki şekilde olabilir. Bunlar; kişinin ölümüne bağlı olarak, kanundan doğan kanuni mirasçılık söz konusu olabileceği gibi mirasçılık sözleşmesine (vasiyetname) dayanan mirasçılar da söz konusu olabilmektedir.

Mirasçıların, kendilerine intikal eden emlakla ilgili olarak işlem yapabilmeleri için öncelikle mirasçı olduklarını kanıtlamaları gerekmektedir. Bunun için mümkün olan en kısa zamanda mahkemeye başvurarak veraset belgesi (mirasçılık belgesi) almaları gerekir. Veraset belgesi genel manada ölen kişinin mirasçılarının kim olduğunu ve miras hisselerini belirten bir belgedir. Veraset belgesi verasetin ya da diğer bir ifadeyle mirasın gerçekleşmesi için oldukça öneme sahip bir belgedir.

Veraset ve intikal vergisi beyannamesi ekleri, talep dilekçesi, mirasçılık belgesi, veraset ve intikal vergisi beyannamesi kağıdının doldurulması gibidir. Veraset Beyannamesinin 4 ay içinde verilmesi zorunluluğu bulunuyor.

Veraset ilamı belgesi, ölen bir kimsenin mirasçılarını ve onları gösteren mahkemelerce verilen bir belgedir. Veraset ilamı müracatının bir ay içinde yapılması gerekir. Veraset ilamı çıkarmak için gerekli belgeleri şöyle sıralayabiliriz;

Veraset ve intikal vergisi beyannamesi ekleri
1. Sulh Hukuk Mahkemesine yazılacak talep dilekçesi (EK.1)

2. Mirascılık Belgesi (herhangi bir nüfus müdürlüğünden alınır. Ölenin ölüm kağıdını götürün)  (EK:2)

Bu iki evrak alınarak ilgili Sulh Hukuk Mahkemesine sunulur. (Bu işlem Varislerden bir tanesinin mahkemeye müraacat etmesi ile veya bir avukat kanalı ile olur.) Mahkeme gün verir ve günü geldiğinde bir sorun çıkmaz ve karar verilirse veraset ilamı  mahkemenin yazı işlerinden alınır. 2011 yılından önce yalnızca Sulh Hukuk Mahkemelerinden alınabilen mirasçılık belgeleri (veraset ilamları), yargı hizmetlerini hızlandırmak amacıyla artık noterlerden de alınabiliyor. Veraset ilamının çıkarılabilmesi için tüm varislerin gelmesi gerekmez. Yalnızca bir variste noterden mirasçılık belgesini çıkartabilir. 

Noter Veraset İlamı Ücreti 2016:Mirasçılık belgesi için başvuranların notere 111,14 TL harç ödemeleri gerekiyor. 

3.Bundan sonra yapılacak iş; veraset ve intikal vergisi beyannamesi kağıdını doldurmak olacaktır. (EK:3) (veraset ve intikal vergisi beyannamesi kağıdını Maliye’den veya Veraset ve İntikal Vergi dairelerinden parasız alabilirsiniz) .

Ancak veraset ve intikal vergisi beyannamesi kağıdını doldurmak için gayrimenkullere ilişkin gayrimenkullerin bulunduğu ilgili belediyenin  Emlak  servislerine gidilmelidir. Belediyeye gitmeden önce yanınıza Veraset İlamı, Mirascılık Belgesi,  Nüfüs cüzdanı ve birer fotokopilerini almayı unutmayınız.

Ölen kişiden kalan gayrimenkullerin bağlı bulunduğu  belediyeye gidiniz. İlçe ve Belde belediyelerinin emlak servisleri, veraset ve intikal vergisi beyannamesi kağıdının arka yüzüne gayrimenkullere ait bilgileri doldurup ve altını mühürleyerek size verebilirler veya gayrimenkulleri gösterir bir belgeyi mühürleyip size verebilirler. (Belediyelerde değişik uyguluma olabilir) Ayrıca belediye emlak yetkilisi ölenin üzerindeki gayrimenkullere ait beyanı varislerden herhangi birinin üzerine yeni beyan olarak geçer, siz hangi varisin üzerine geçmesini istiyorsanız onun üzerine yapılır, fakat üzerine beyanı yapılacak varisin Nüfus kağıdı ve bir fotokopisi ile birlikte bulunması gerekir.

Belediye Emlak servisi veraset ve intikal vergisi beyannamesi kağıdının önyüzüne tüm varislerin isimleri yazdıktan sonra arka yüzünü doldurmadan size verdiyse siz kağıdın arka yüzünü kendiniz doldurursunuz. (EK:3)  Veraset beyanının arka yüzünde ölen kişiye ait taşınır malları varsa (Para, araç, senet, borç vb)  ilgili beyan tablosunu da doldurmayı unutmayınız.

Daha sonra doldurmuş olduğunuz Veraset ve intikal vergisi beyannamesi, Tüm tapulara ilişkin tapuların aslı ve birer fotokopileri,  Veraset İlamı aslı ve bir fotokopisi, Mirasçılık Belgesi aslı ve bir fotokopisini yanınıza alıp ölenin en son ikametinin kayıtlı olduğu Belediye sınırları içindeki Veraset ve İntikal Vergi Dairesine müracaat ediniz. İlgili görevli gerekli evrakları alıp size gün verir. Sonra gider aynı yerden belgenizi alırsınız. Veraset Beyannamesi 4 ay içinde verilmelidir.

Miras yoluyla intikal işlemleri ise gayrimenkulün ya da taşınmazın veraset belgesine (mirasçılık belgesi) göre mirasçılar adına tescilidir. Miras yoluyla intikal işlemi, hisseli mülkiyet şeklinde yapılacaksa, bütün mirasçıların bizzat ya da temsilcileri yoluyla (noterde düzenlenmiş vekaletnameler aracılığıyla) işleme katılmaları gerekmektedir. Mirasçılardan birinin ya da birkaçının eksik olması halinde ise, miras yoluyla intikal işlemi iştirak halinde mülkiyet olarak tescil edilir. Böyle bir durumda hissedarlar paylarından rahatlıkla ve serbestçe tasarruf etme hakkına sahip olamamaktadırlar. Mirasçılar birbirine paylarını devredebilirler ancak dışarıdan birine satış yapmaları mümkün değildir. Herhangi bir mirasçı da iştirak halinde intikal işlemi yaptırabilir ancak iştirak durumunu tek başına ortadan kaldıramaz.

Miras yoluyla intikal işleminin yanında söz konusu gayrimenkullerin, ölüm halinde miras yoluyla ya da bağışlama yoluyla el değiştirmesi durumunda verilmesi zorunlu olan harç ve vergiler konusu da şu şekilde belirtiliyor: Bir emlağın (ev, konut, dükkan, arsa, tarla) miras yoluyla ya da bağışlama yoluyla el değiştirmesi durumunda 3 farklı vergi ya da harç adı altında ödeme yapılması zorunluluğu bulunmaktadır. Bunlar ‘Veraset ve İntikal Vergisi’,  ‘Emlak Vergisi’  ve diğeri de harç adı altında alınan ancak bir tanımı ve gerekçesi bulunmayan bir ödemedir. Bu ödemeleri aşamalı bir şekilde anlatacak olursak,

Veraset tapu işlemleri
1. Miras kalan ya da bağış nedeniyle edinilen gayrimenkul için, beyanname veriliyor ve ‘Veraset ve İntikal Vergisi’  ödeniyor.

2. Miras kalan ya da bağış yolu ile edinilen gayrimenkulün yeni maliki, ilgili belediyeye ‘Emlak Vergisi Bildirimi’  veriyor ve izleyen yıldan itibaren her yıl ‘Emlak Vergisi’  ödeniyor.

3. Miras kalan ya da bağışlanan gayrimenkulün, ‘tapu işlemleri’  sırasında, ayrıca ‘tapu harcı’  da alınıyor. Buna göre;

a) Miras Olayında: Gayrimenkul mirasçılar adına tapuda tescil edilirken, binde 9 oranında ‘İntikal Harcı’  alınıyor. Böylece, miras yolu ile intikal eden gayrimenkul nedeniyle, yüzde 1-10 arasında ‘Veraset ve İntikal Vergisi’,  binde 9 oranında da ‘İntikal  Harcı’ alınmış oluyor.

b) Bağış Olayında: Gayrimenkulün bağışlandığı kişi, ‘Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi’  veriyor ve yüzde 10-30 arasında (ana, baba, eş ve çocuklara bağışta yüzde 5-15 arasında) ; Veraset ve İntikal Vergisi ödüyor. Ardından, bağışlanan gayrimenkulün tapu işlemleri sırasında, ayrıca binde 54 oranında ‘tapu harcı’  ödüyor.

Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi ne zaman verilmelidir?

1.Veraset Yolu ile İntikallerde;

Ölüm Türkiye’de vuku bulmuş ise 
-Mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden dört ay içerisinde, 
- Mükellefin yabancı bir memlekette bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden altı ay içinde, 

Ölüm yabancı bir memlekette ise 
-Mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden altı ay içinde, 
-Mükellefler vefat edenin bulunduğu memlekette oldukları takdirde ölüm tarihini takip eden dört ay içerisinde, 
-Mükellefler vefat edenin bulunduğu yerin dışında başka bir yabancı memlekette oldukları taktirde ölüm tarihini takip eden sekiz ay içerisinde, veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi verilmesi gerekir. 

2-Hibe Yolu ile İntikallerde; 
Hibe yoluyla mal intikal ettiğinde malların hukuken iktisap edildiği tarihi takip eden bir ay içerisinde Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi verilmesi gerekmektedir.

Veraset beyannamesi için gerekli belgeler

Veraset beyannamesi için gerekli belgeler, veraset ilamının aslı veya tasdikli örneği, belediyeye varisler tarafından verilen emlak beyannamesinin belediyece onaylanmış örneği, vefat edenin oturduğu mahalle muhtarından alınan ilmühaber olarak isteniyor.

Veraset ve intikal vergisi istisna tutarı 2016

Veraset vergisi 170.086 TL'ye kadar olan miraslardan vergi alınmadığı için daha çok zengin vergisi olarak anılıyor. Miras kalan menkul ve gayrimenkul mallardan (borçlar düşüldükten sonra), evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ (altsoy yani bir kimsenin çocukları, onların çocukları, onların da çocukları) ve eşten her birine isabet eden miras hissesinin 2016 yılında 170.086 TL'si veraset ve intikal vergisinden müstesna olacaktır.

Ayrıca; İvazsız (karşılıksız) suretle meydana gelen intikallerde 3.918 TL'ye kadar olan miraslardan vergi alınmaz.

Veraset intikal vergisi beyannamesi

Ölen kişinin yakınlarına kalan mallar üzerinden mirasçıların mirasçılığı kabul etmesi halinde devlet tarafından alınan bir vergidir. Bu vergi için mirasçıların veraset intikal vergisi beyannamesi vermesi gerekiyor.

Veraset intikal vergisi beyannamesi veraset yoluyla kalan malların belediyeye bildirimi anlamına geliyor. Örneğin; vefat eden bir kimsenin kalan malları için yakınlarının (kalan mirası kabul etmeleri halinde) o malların toplam bedeli üzerinden devlete bir vergi ödemesi gerekiyor. Bu vergi de veraset ve intikal vergisi olarak isimlendiriliyor. Ancak bu vergiyi ödeyebilmek için gayrimenkullerin bağlı bulunduğu belediyeye bir veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermek sorumluluğu bulunuyor.Veraset intikal vergisi beyannamesinde veraset ilamında adı geçen varislerin adı soyadı ve imzasının olması zorunlu bir uygulamadır. Veraset intikal vergisi beyannamesi örneği aşağıdaki gibidir:

VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAMESİ
                                        ..................
                                        V.D.KODU


1…………………………………  İNTİKALİN ŞEKLİ(*)
Vergi Dairesi Müdürlüğüne
                
Veraset                    
İvazsız İntikaller                    
                                                
2…………………………………………İl-İlçe                                                        
3……………………………………………Olay Kayıt ve Hs. Def. Sıra No.    (Vergi Dairesince Doldurulacaktır.)            
        
Tablo 1: ÖLENİN VEYA İVAZSIZ İNTİKALDE BULUNANIN
1. Vergi Kimlik Numarası(**)    
2. Soyadı / Unvanı    
3. Adı
4. Baba Adı
5. Mesleği/Faaliyeti
6. Ölüm Yeri ve Tarihi
7. İvazsız İntikalin Meydana Geldiği Yer ve Tarih
8. İkametgah veya İşyeri Adresi
Mahalle:
Cadde/Sokak:
Kapı No:
Daire No:
İl/İlçe:
Posta Kodu:

Tablo 2: MÜKELLEFLERİN
Vergi Kimlik No(**)
Adı Soyadı / Unvanı
AkrabalıkDerecesi
Doğum Tarihi
İkametgah veya İşyeri Adresi /Telefon No.
İMZA


(*) İntikal hangi şekilde meydana gelmiş ise ilgili haneye (x) işareti konulacaktır.                                                    
(**) T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası yazılacaktır.

Sıradaki işlem, tapudan intikali gerçekleştirmektir. 

Elimizdeki belgeleri bir kez daha kontrol edelim. 
İhtiyaç duyacağımız belgeler; 
* Veraset ilamının aslı 
* Tapuya hitaben belediyeden alınan rayiç bedel yazısı 
* Veraset intikal vergi dairesinden alınan ilişik kesme yazısı 
* Tapu fotokopisi veya tapu kaydı sureti 
* Mirasçıların kimlik fotokopileridir. 

Eğer iştirak halinde intikal yapılacak ise, mirasçılardan herhangi birinin veya bu iş için özel yetki içeren vekaletnamesi bulunan vekilin, bu belgelerle birlikte müracaatı yeterlidir. 

Eğer müşterek mülkiyete geçilecekse, tüm mirasçıların birlikte müracaat etmesi ( en azından imza aşamasında tüm mirasçıların veya vekillerinin hazır bulunması) gerekmeketedir. Ne fark var diye sorulacak olursa; intikal iştirak halinde yapılırsa, iştirak halinde malikler, paylarını, sadece hissedarlardan birine satabilirler. Müşterek mülkiyette ise dilediği şahsa satıp devredebilirler. (Diğer hissedarların ön alım (şufa) hakkı saklıdır. 

Eğer intikal iştirak halinde mülkiyet şeklinde yapılmışsa ve iştirak halinde maliklerden herhangi biri sonradan gayrimenkulün satışına yanaşmaz ise, diğer maliklerin, iştirak halinde mülkiyetin müşterek mülkiyete çevrilmesi davası ya da ortaklığın giderilmesi (izale-i şüyu davası) açması gerekecektir. Bu tür davalar da uygulamada oldukça uzun sürmektedir.

İntikalle birlikte gayrimenkulün 3. bir şahsa satışının aynı anda yapılması da mümkündür. Ya da iştirak halinde maliklerden biri, hissesini, yine iştirak halinde maliklerden bir diğerine, intikalle birlikte satıp devredebilir.